ధర్మస్థల మంజునాథ స్వామి ఆలయ మహత్యం

భారతదేశంలో అత్యంత అద్భుతమైన మరియు విశిష్టమైన ఆధ్యాత్మిక కేంద్రాల గురించి ఆలోచించినప్పుడు, కర్ణాటకలోని ధర్మస్థల పేరు తప్పక ప్రస్తావించాలి. ఇది కేవలం దేవాలయం కాదు, ధర్మం అనే పదం జీవించే, శ్వాసించే పవిత్రమైన పుణ్యభూమి. కోట్ల మంది భక్తుల హృదయాల్లో కొలువైన శ్రీ మంజునాథ స్వామి ఇక్కడ వెలసి, ప్రతిరోజూ వేలాది మంది కష్టాలు తీరుస్తూ, ఆశీర్వదిస్తున్నాడు. ఒక్కసారి ఈ క్షేత్రానికి అడుగు పెడితే, మనకు తెలియకుండానే ఒక అనిర్వచనీయమైన శాంతి, శక్తి లభిస్తాయి. ఈ సృష్టిలో ధర్మం ఇంకా సజీవంగా ఉంది అని నమ్మకం కలిగించే ఈ ధర్మస్థల విశేషాలు, మంజునాథుడి మహత్యం, మరియు ఇక్కడి వినూత్న సంప్రదాయాలను తెలుసుకుందాం.

మంజునాథుడి దర్శనం వెనుక దాగి ఉన్న శివ-జైన సామరస్య రహస్యం!

కర్ణాటకలోని దక్షిణ కన్నడ జిల్లాలో, పచ్చని కొండల మధ్య, పవిత్రమైన నేత్రావతి నది ఒడ్డున వెలసినదే శ్రీ క్షేత్ర ధర్మస్థల. ఈ భౌగోళిక స్థానం  కేవలం ప్రకృతి సౌందర్యానికే కాదు, అద్భుతమైన ఆధ్యాత్మిక రహస్యానికి కూడా నిలయం. సాధారణంగా ఒక దేవాలయం ఒకే మతానికి, ఒకే సంప్రదాయానికి చెందినదిగా ఉంటుంది. కానీ ధర్మస్థల ఆ నియమాన్ని బద్దలు కొట్టింది! ఇక్కడ కొలువైనది మహాశివుడైన శ్రీ మంజునాథుడు అయినప్పటికీ, ఈ ఆలయ నిర్వహణ మరియు మూల కథలో జైన సంప్రదాయం అంతర్లీనంగా పెనవేసుకుపోయి ఉంది. ఈ అపూర్వమైన శివ-జైన సామరస్యమే ధర్మస్థల యొక్క మొదటి మరియు అతిపెద్ద విశిష్టత.

మూల చరిత్ర: ధర్మదేవతల కథ మరియు నేమినాథ స్వామి!

ఈ ఆలయం యొక్క మూలాలు ఎంతో ఆసక్తికరంగా ఉంటాయి. వేల సంవత్సరాల క్రితం, ఈ ప్రదేశాన్ని నెలియాడి బీడు అని పిలిచేవారు. అప్పట్లో ఇక్కడ బీర్మన్న పెర్గాడే అనే జైన గృహస్థుడు, ఆయన భార్య అయిన అమ్ము బల్లాతి నివసించేవారు. వారు గొప్ప దానగుణం, ధర్మ నిష్ట కలవారు. ఒక రాత్రి, వారింటికి నలుగురు ధర్మదేవతలు (కల్యాణసుందర దేవత, కుమారస్వామి, కన్యకుమారి, మరియు కాలరాహు) మానవ రూపంలో అతిథులుగా వచ్చారు. పెర్గాడే దంపతులు వారిని అత్యంత భక్తి శ్రద్ధలతో సేవించారు.

వారి ఆతిథ్యానికి సంతృప్తి చెందిన ధర్మదేవతలు, ఆ దంపతులకు స్వప్నంలో కనిపించి, ఆ ఇంటిని పవిత్రమైన ధర్మ క్షేత్రంగా మార్చమని ఆజ్ఞాపించారు. ఆ దేవతలను ప్రతిష్టించిన బీర్మన్న పెర్గాడేకు ఆ తరువాత ‘ధర్మస్థల’కు అధిపతిగా, ధర్మ పరిపాలకుడిగా ఉండమని ఆజ్ఞాపించారు. ఆ విధంగా ఆ క్షేత్రం శ్రీ క్షేత్ర ధర్మస్థలగా రూపాంతరం చెందింది.

ప్రారంభంలో, ఇది జైన ధర్మాన్ని పాటించే దేవాలయం. ఇక్కడ ధర్మదేవతలతో పాటు, 24వ జైన తీర్థంకరుడు అయిన నేమినాథ స్వామి కూడా కొలువబడ్డారు. ఈ విషయాన్ని చాలా మంది భక్తులు గమనించరు!

లింగం ప్రతిష్టాపన శ్రీ వదిరాజు స్వామి యొక్క సంకల్పం!

జైన క్షేత్రంగా ఉన్న ధర్మస్థలలో శివలింగం ప్రతిష్ఠ జరగడం వెనుక ఒక గొప్ప మహత్యం ఉంది. ధర్మదేవతల ఆదేశం మేరకు, ఒక ధర్మాధికారి (పెర్గాడే వంశం) ఉడుపిలోని శ్రీ వదిరాజు స్వామిని దర్శించి, తమ క్షేత్రాన్ని మరింత పవిత్రం చేయమని కోరారు.

ఆధ్యాత్మిక దృష్టితో ఈ క్షేత్రాన్ని దర్శించిన శ్రీ వదిరాజు స్వామి, ఈ స్థలం శివలింగ ప్రతిష్ఠకు అత్యంత అనువైనదని గుర్తించారు. అయితే, ఇక్కడ జైన సంప్రదాయం పాటిస్తున్నారు కాబట్టి, వారు స్వామిని ప్రతిష్టించడానికి సంశయించారు. కానీ, ధర్మం యొక్క సంరక్షణకై, ఆలయ యజమానుల ఆమోదంతో, మంగళూరు సమీపంలోని కద్రి ప్రాంతం నుండి శివలింగాన్ని తెప్పించి, దానిని ఇక్కడ ప్రతిష్టించారు. అలా శివుడు ఇక్కడ శ్రీ మంజునాథ స్వామిగా అవతరించారు.

బహుళ-మత సామరస్యం ఒకే పీఠంపై శివ-జైన ధర్మాలు!

మంజునాథుడి ఆలయం యొక్క అత్యంత ఆకర్షణీయమైన అంశం ఇదే!

1. శివుడే ప్రధాన దైవం: ఆలయంలో ప్రధానంగా పూజలందుకునేది మహాశివుడు (మంజునాథుడు). పూజారిగా వైదిక సంప్రదాయాన్ని అనుసరించే బ్రాహ్మణులే ఉంటారు.
2. జైనులే పాలకులు: కానీ, ఈ అద్భుతమైన ఆలయం యొక్క పాలనా బాధ్యతలు (ధర్మాధికారం) మాత్రం గత 21 తరాలుగా జైన మతాన్ని అనుసరించే హెగ్డే వంశీయుల చేతుల్లోనే ఉన్నాయి.
3. ఇతర దేవతలు: ఆలయ ప్రాంగణంలోనే హిందూ దేవతలైన అమ్మవారి (అన్నపూర్ణేశ్వరి), గణపతి, మరియు సుబ్రహ్మణ్య స్వామి దేవాలయాలు కూడా ఉన్నాయి.
4. నేమినాథుడి ఉనికి: అంతేకాకుండా, ఈ ప్రధాన ఆలయానికి సమీపంలోనే జైన మతానికి చెందిన నేమినాథ స్వామి బసది (జైన దేవాలయం) కూడా కొలువబడి ఉంది.

ఈ అసాధారణమైన సమన్వయం కారణంగానే ధర్మస్థల కేవలం ఒక దేవాలయం కాకుండా, ధర్మానికి పర్యాయపదంగా నిలిచింది. ఇక్కడ మతం ముఖ్యం కాదు, మానవత్వం, ఆతిథ్యం, మరియు ధర్మ నిరతి మాత్రమే ముఖ్యం అనే లోతైన సందేశం భక్తులకు అందుతుంది. అందుకే, ఏ మతానికి చెందిన వారైనా ఇక్కడికి రావడానికి, మంజునాథుడిని దర్శించడానికి మొహమాటపడరు. ఇది బహుళ-మత సామరస్యాన్ని ప్రపంచానికి చాటిచెప్పే అద్భుతమైన ఆధ్యాత్మిక రాజధాని!

ధర్మాధికారి: దేవాలయ నిర్వహణలో ఒక వినూత్న వ్యవస్థ – శ్రీ వీరేంద్ర హెగ్డే పాత్ర!

ధర్మస్థల అంటేనే గుర్తొచ్చేది మంజునాథ స్వామి మరియు ఆ క్షేత్రాన్ని 21 తరాలుగా పరిపాలిస్తున్న ధర్మాధికారి వ్యవస్థ. ప్రపంచంలో ఏ ఇతర దేవాలయంలోనూ కనబడని ఈ వినూత్న వ్యవస్థ  ధర్మస్థల విశిష్టతను పదింతలు పెంచింది. ఈ వ్యవస్థ ప్రభుత్వ జోక్యం లేకుండా, కేవలం ధర్మం, నిస్వార్థ సేవ అనే రెండు మూల స్తంభాలపై ఆధారపడి నడుస్తుంది.

ధర్మాధికారి వంశ చరిత్ర: హెగ్డేల  సేవ!

ధర్మస్థల మూల కథలో చెప్పినట్లుగా, ఈ ఆలయ నిర్వహణ బీర్మన్న పెర్గాడే కుటుంబానికి (నేటి హెగ్డేల వంశం) అప్పగించబడింది. జైన మతాన్ని అనుసరించే హెగ్డేలు, శివుడైన మంజునాథుడి ఆలయాన్ని తరతరాలుగా, ఏ లాభాపేక్ష లేకుండా పాలిస్తున్నారు.

శ్రీ వీరేంద్ర హెగ్డే (Dr. D. Veerendra Heggade) గారు ప్రస్తుత ధర్మాధికారి. ఆయన కేవలం ధర్మస్థల అధిపతి మాత్రమే కాదు, ఆధునిక భారతదేశంలో దానధర్మాలకు, సామాజిక సేవకు ఒక చిహ్నంగా నిలిచారు. 1968లో తన 20వ ఏటనే బాధ్యతలు స్వీకరించిన ఆయన, ఈ క్షేత్రాన్ని ఒక చిన్న దేవాలయం నుండి విశ్వవ్యాప్తమైన ఆధ్యాత్మిక, సామాజిక, విద్యా కేంద్రంగా మార్చారు. వారి నిస్వార్థ సేవ మరియు అద్భుతమైన పరిపాలనా నైపుణ్యం కారణంగానే ఈ క్షేత్రం ఈ రోజున ఇంతటి మహోన్నత స్థితిని చేరుకుంది.(ఈమద్య హిందు వ్యతిరేక శక్తులు పుట్టించిన కొన్ని పుకార్లతో ధర్మస్థల పేరు మసకబారింది.కాని దాంట్లో వాస్తవం లేదని క్రమంగా తేటతెల్లమవుతుంది)

ప్రభుత్వ జోక్యం లేకుండా ఆలయ పాలన : మంజునాథుడి ప్రతిరూపంగా హెగ్డేలు!

సాధారణంగా హిందూ దేవాలయాలు ప్రభుత్వ ఆధీనంలో ఉంటాయి. కానీ ధర్మస్థల ఆలయం పూర్తిగా హెగ్డే ట్రస్ట్ ఆధ్వర్యంలో నడుస్తుంది. 

• స్వయంపాలన: ప్రభుత్వ జోక్యం లేకుండానే ఆలయ నిర్వహణ, భక్తుల సౌకర్యాలు, వసతి, అన్నదానం వంటివన్నీ అత్యంత పారదర్శకతతో, సమర్థవంతంగా జరుగుతాయి.
• విశ్వాసం: భక్తులు ధర్మాధికారిని, సాక్షాత్తు మంజునాథుడి ఆదేశాలను అమలు చేసే ప్రతిరూపంగా, ధర్మాన్ని రక్షించే సేవకుడిగా భావిస్తారు. స్వామికి మరియు భక్తులకు మధ్య వారధిగా ఉంటూ, ప్రతిరోజూ లక్షలాది మంది భక్తులకు మౌలిక సదుపాయాలు కల్పిస్తూ, అన్నదానాన్ని కొనసాగించడం అనేది సామాన్య విషయం కాదు. ఈ వ్యవస్థే ధర్మస్థల కీర్తిని దశదిశలా వ్యాపింపజేసింది.

మంజునాథుడి మహత్యం – ధర్మపీఠం: ధర్మస్థల న్యాయం!

మంజునాథుడి మహత్యం అనేది కేవలం పూజలు, కోరికలు నెరవేర్చడంలోనే లేదు. ఆయన మహత్యం ధర్మపీఠం (Dharma Peetha) అనే వ్యవస్థలో సజీవంగా ఉంది. పూర్వకాలంలో, లేదా ఇప్పటికీ కొన్నిసార్లు, సాధారణ న్యాయస్థానాలు పరిష్కరించలేని లేదా పరిష్కరించడానికి సంశయించే వ్యక్తిగత, కుటుంబ, భూ తగాదాలను, ధర్మాధికారి సమక్షంలో పరిష్కరించేవారు.

• నిర్ణేత మంజునాథుడు: ఈ ప్రక్రియను ‘ధర్మ విచారణ’ అని పిలుస్తారు. ధర్మాధికారి హెగ్డేలు తమ వ్యక్తిగత అభిప్రాయాలతో కాకుండా, స్వామిపై ఉన్న నమ్మకంతో, ధర్మ దేవతల సాక్షిగా, ఎవరి పక్షం వహించకుండా ధర్మం ఏది చెబితే ఆ తీర్పును ప్రకటిస్తారు.
• అంతిమ తీర్పు: భక్తులు లేదా సమస్యల్లో ఉన్నవారు, ధర్మాధికారి చెప్పే తీర్పును మంజునాథుడి ఆదేశంగా భావించి, శిరసావహిస్తారు. ఈ ‘ధర్మస్థల న్యాయం’ వ్యవస్థ తరతరాలుగా కొనసాగుతూ, ఈ క్షేత్రాన్ని కేవలం ఆధ్యాత్మిక కేంద్రంగానే కాకుండా, సమాజంలో న్యాయం, నమ్మకం ఇంకా మిగిలి ఉన్నాయి అని చాటిచెప్పే అత్యున్నత కేంద్రంగా నిలబెట్టింది. అందుకే ధర్మస్థల **’భక్తుల కష్టాలు తీర్చే పీఠం’**గా ప్రసిద్ధి చెందింది.
• నిత్య అన్నదానం, ఆరోగ్యదానం: మంజునాథుడి ఆలయ విశిష్ట దైవకార్యాలు!
• ధర్మస్థల అనేది కేవలం పూజలు, దైవ దర్శనంతో ఆగిపోయే పుణ్యక్షేత్రం కాదు. మంజునాథ స్వామి ఆలయం ధర్మాన్ని నిరూపించేది, సేవ అనే దైవిక కార్యం ద్వారానే అని గట్టిగా నమ్ముతుంది. అందుకే ఇక్కడ నిరంతరం మూడు ముఖ్యమైన ‘దానాలు’ జరుగుతూ ఉంటాయి: అన్నదానం, ఆరోగ్యదానం, విద్యాదానం. ఈ సేవా కార్యక్రమాలే ధర్మస్థల యొక్క అసలైన వైభవాన్ని, శక్తిని ప్రపంచానికి చాటి చెప్తున్నాయి.
• .
• నిత్య అన్నదానం, ఆరోగ్యదానం: మంజునాథుడి ఆలయ విశిష్ట దైవకార్యాలు!

ధర్మస్థల అనేది కేవలం పూజలు, దైవ దర్శనంతో ఆగిపోయే పుణ్యక్షేత్రం కాదు. మంజునాథ స్వామి ఆలయం ధర్మాన్ని నిరూపించేది, సేవ అనే దైవిక కార్యం ద్వారానే అని గట్టిగా నమ్ముతుంది. అందుకే ఇక్కడ నిరంతరం మూడు ముఖ్యమైన ‘దానాలు’ జరుగుతూ ఉంటాయి: అన్నదానం, ఆరోగ్యదానం, విద్యాదానం. ఈ సేవా కార్యక్రమాలే ధర్మస్థల యొక్క అసలైన వైభవాన్ని, శక్తిని ప్రపంచానికి చాటి చెప్తున్నాయి.

నిత్యాన్నదానం: రోజుకు లక్ష మందికి ఆకలి తీర్చే అన్నపూర్ణ క్షేత్రం!

భారతదేశంలో అతిపెద్ద అన్నదాన కార్యక్రమం ఎక్కడ జరుగుతుంది? దీనికి తిరుగులేని సమాధానం ధర్మస్థల.

• సేవ యొక్క స్వరూపం: మంజునాథ స్వామి ఆలయంలో ప్రతిరోజూ, పండుగలతో సంబంధం లేకుండా వేలాది మంది భక్తులకు, పేదలకు ఉచితంగా, రుచికరమైన భోజనం పెడతారు. కొన్ని ప్రత్యేక దినాల్లో ఈ సంఖ్య లక్ష మందికి చేరుకోవడం ధర్మస్థల దాతృత్వానికి నిదర్శనం.
• అన్నపూర్ణేశ్వరి మందిరం: ఈ బృహత్తర కార్యక్రమం మొత్తం ఆలయ ప్రాంగణంలో ఉన్న ‘అన్నపూర్ణ’ అనే విశాలమైన ఆధునిక భోజనశాలలో జరుగుతుంది. ఇక్కడ వంట చేయడం ఒక యజ్ఞంలా భావిస్తారు.
• దాతృత్వం యొక్క గొప్పతనం: భక్తులు ఎంత మంది వచ్చినా, అందరికీ సమయానికి, సంతృప్తికరంగా భోజనం అందించే ఈ వ్యవస్థ, ఆలయ ధర్మాధికారి శ్రీ వీరేంద్ర హెగ్డే గారి అద్భుతమైన నిర్వహణకు అద్దం పడుతుంది. “ఎవరూ ఆకలితో వెళ్లకూడదు” అనే మంజునాథుడి సంకల్పమే ఇక్కడ నిత్యం అమలు జరుగుతోంది.

ఆరోగ్యదానం: దైవమే వైద్యుడిగా మారిన చోటు!

మనిషికి అన్నంతో పాటు, ఆరోగ్యం కూడా అత్యవసరం. అందుకే ధర్మస్థల ట్రస్ట్ ఆరోగ్యదానంకు అత్యంత ప్రాధాన్యత ఇస్తుంది.

• మంజునాథేశ్వర వైద్య కళాశాలలు: ఈ ట్రస్ట్ ఆధ్వర్యంలో శ్రీ ధర్మస్థల మంజునాథేశ్వర (SDM) పేరుతో దేశవ్యాప్తంగా అనేక వైద్య, దంత, ఆయుర్వేద కళాశాలలు, ఆసుపత్రులు నడుస్తున్నాయి. ఇవి అతి తక్కువ ఖర్చుతో లేదా ఉచితంగా పేద ప్రజలకు వైద్య సేవలు అందిస్తున్నాయి.
• ఉచిత వైద్య శిబిరాలు: గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో తరచూ ఉచిత వైద్య శిబిరాలను నిర్వహించడం ద్వారా, మారుమూల ప్రాంతాల ప్రజలకు ఆరోగ్యాన్ని చేరువ చేస్తున్నారు. క్యాన్సర్ వంటి ప్రాణాంతక వ్యాధులకు కూడా చికిత్స అందిస్తున్నారు.
• రక్తదానం, అవయవ దానం: మంజునాథుడి పేరుతో నిర్వహించే ఈ సేవా కార్యక్రమాలు, ఇక్కడి ఆధ్యాత్మిక వైభవానికి ప్రాక్టికల్ రూపంగా నిలిచాయి.

విద్యాదానం: ధర్మం యొక్క నిజమైన అర్థం!

ధర్మస్థల యొక్క మూడవ ముఖ్యమైన దైవకార్యం విద్యాదానం.

• ఉన్నత విద్యా సంస్థలు: ధర్మస్థల ట్రస్ట్ ఆధ్వర్యంలో ఇంజినీరింగ్, మేనేజ్‌మెంట్, ఆర్ట్స్, సైన్స్ కోర్సులతో సహా అనేక విద్యాసంస్థలు నడుస్తున్నాయి. ఇక్కడ వేలాది మంది విద్యార్థులు నాణ్యమైన విద్యను పొందుతున్నారు.
• గ్రామీణాభివృద్ధి: విద్య ద్వారా గ్రామీణ ప్రాంతాల యువతను శక్తివంతం చేయాలనే లక్ష్యంతో, గ్రామీణాభివృద్ధి పథకాలు (SDME Trust) పెద్ద ఎత్తున అమలు అవుతున్నాయి.

మంజునాథుడి విశిష్టత కేవలం ఆలయ నిర్మాణంలోనో, చరిత్రలోనో లేదు. నిత్య అన్నదానం, ఆరోగ్యదానం, విద్యాదానం అనే ఈ త్రిముఖ దానాలతో, ధర్మస్థల భక్తులకు కేవలం మోక్షమార్గమే కాకుండా, ప్రాక్టికల్ లైఫ్ సపోర్ట్ కూడా అందిస్తోంది. అందుకే ఈ క్షేత్రం, ధర్మం అనే పదానికి నిజమైన, అత్యంత శక్తివంతమైన అర్థాన్ని ప్రపంచానికి తెలియజేస్తోంది. మంజునాథుడి మహత్యం, ఈ సేవా యజ్ఞంలోనే దాగి ఉంది.

మంజునాథుడి మహిమ: భక్తుల అనుభవాలు, పండుగలు, మరియు ప్రత్యేక పూజలు!

ధర్మస్థల క్షేత్రం యొక్క ప్రాణశక్తి కేవలం దాని అద్భుతమైన నిర్వహణలోనో, అన్నదానంలోనో లేదు. అది సాక్షాత్తు శ్రీ మంజునాథుడి అనంతమైన మహిమలో, తరతరాలుగా భక్తులు పొందిన ప్రత్యక్ష అనుభవాలలో నిక్షిప్తమై ఉంది.

మంజునాథుడి మహిమ: నమ్మిన వారికి కలిగే అద్భుతాలు!

కోట్లాది మంది భక్తులు ధర్మస్థలకు రావడం వెనుక బలమైన కారణం – ఇక్కడ కోరిన కోరికలు నెరవేరతాయి అనే దృఢ విశ్వాసం. మంజునాథుడు కేవలం శివుడు మాత్రమే కాదు, ధర్మ దేవతలచే రక్షించబడుతున్న శక్తి స్వరూపం.

• కష్టాలు తీర్చే స్వామి: ఆలయంలోని స్థానికులు, ధర్మాధికారి కుటుంబ సభ్యులు చెప్పే కథనాలు వింటే, మంజునాథుడికి మొక్కుకున్న తర్వాత నిస్సంతాన జంటలకు సంతానం కలిగిన సంఘటనలు, వ్యాపారాల్లో నష్టాలు వచ్చిన వారు తిరిగి పుంజుకున్న వైనం, దీర్ఘకాలిక వ్యాధుల నుండి ఉపశమనం పొందిన మహిమలు అనేకం ఉన్నాయి.
• ధర్మం రక్షించే దైవం: ధర్మస్థలలో అబద్ధం చెప్పడానికి ఎవరూ సాహసించరు. ఎందుకంటే, మంజునాథుడు అన్యాయాన్ని సహించడు అనే నమ్మకం ప్రజల్లో బలంగా ఉంది. అందుకే ఇక్కడ ధర్మపీఠం న్యాయం తేల్చినప్పుడు, తీర్పును మంజునాథుడి ఆదేశంగా భావించి అందరూ అంగీకరిస్తారు. నిజాయితీగా, ధర్మబద్ధంగా జీవించే వారిని స్వామి ఎప్పుడూ కాపాడతాడనే విశ్వాసమే ఈ క్షేత్రాన్ని అంత శక్తివంతం చేసింది.

మంజునాథుడికి ప్రత్యేక పూజలు: భక్తి యొక్క పరాకాష్ట!

మంజునాథ స్వామికి నిత్యం జరిగే పూజలలో ప్రత్యేకంగా రెండు పూజలు భక్తులను విశేషంగా ఆకర్షిస్తాయి.

1. నిత్యాభిషేకం: ఉదయం పూట స్వామికి జరిగే ఈ అభిషేకం అత్యంత పవిత్రమైనది. వివిధ పవిత్ర ద్రవ్యాలతో మంజునాథుడికి చేసే ఈ సేవను దర్శించడం వలన జీవితంలోని సమస్త కష్టాలు తొలగిపోతాయని భక్తుల ప్రగాఢ విశ్వాసం.
2. రుద్రాభిషేకం: శివుడికి అత్యంత ప్రీతిపాత్రమైన ఈ పూజను ధర్మస్థలలో వేలాది మంది భక్తులు తమ ఇష్టకార్యాల సిద్ధికై చేయించుకుంటారు.

వైభవవంతమైన ఉత్సవాలు: లక్ష్మీ దీపోత్సవం!

సాధారణంగా శివాలయాల్లో శివరాత్రి పండుగ ముఖ్యంగా ఉంటుంది. ధర్మస్థలలో శివరాత్రి అత్యంత వైభవంగా జరిగినా, ఈ క్షేత్రానికి ఒక ప్రత్యేకమైన, అద్భుతమైన ఉత్సవం ఉంది – అదే లక్ష్మీ దీపోత్సవం!

• దీపాల పండుగ: కార్తీక మాసంలో ఐదు రోజుల పాటు జరిగే ఈ ఉత్సవం కన్నుల పండుగగా ఉంటుంది. క్షేత్రం అంతా లక్షలాది దీపాలతో వెలిగిపోతుంది. దేవాలయ ప్రాకారం, గోపురాలు, రథాలు.. అన్నీ విద్యుత్ కాంతులు, దీపాలతో అలంకరించబడతాయి.
• రథోత్సవం: ఈ దీపోత్సవంలో మంజునాథ స్వామి రథోత్సవం జరుగుతుంది. ఈ ఉత్సవ ఘట్టాన్ని చూడడానికి దేశం నలుమూలల నుండి భక్తులు ధర్మస్థలకు తరలి వస్తారు. ఈ దీపోత్సవం కేవలం పండుగ మాత్రమే కాదు, మంజునాథుడు మరియు ధర్మ దేవతల శక్తిని ప్రపంచానికి చాటిచెప్పే అగ్నిమయ వేడుక.

ముగింపు:

చివరిగా చెప్పాలంటే, ధర్మస్థల శ్రీ మంజునాథ స్వామి ఆలయం ఒక శక్తి కేంద్రం. మంజునాథుడిని దర్శిస్తే, కేవలం పుణ్యం మాత్రమే కాదు, జీవితాన్ని సరిగ్గా ఎలా జీవించాలి అనే పాఠం కూడా నేర్చుకోవచ్చు. ‘ధర్మమే దైవం, సేవయే భక్తి’ అని నిరూపించే ఈ పుణ్యక్షేత్రం యొక్క శక్తిని అనుభవించాలంటే, మీరు ఒక్కసారైనా ఈ క్షేత్రాన్ని దర్శించాల్సిందే!